ความรู้บวกกับความรัก

ช่วงเดือนธันวาคม ปี 2553 ผู้เขียนมีโอกาสพบปะพูดคุยแลกเปลี่ยนเรียนรู้ กับคุณศิวะพงศ์ นฤบาล นักวิชาการผู้ทรงความรู้เรื่องข้าว ของศูนย์วิจัยข้าวแม่ฮ่องสอน คุณศิวะพงศ์ ฝังตัวอยู่ที่อำเภอปางมะผ้า จังหวัดแม่ฮ่องสอน มากว่า 20 ปี ซึมซับความรู้สึกนึกคิด ความรู้ ความรัก ของกลุ่มชนท้องถิ่นไว้อย่างเต็มเปี่ยม ช่วงหนึ่งของการสนทนาคุณศิวะพงศ์กล่าวว่า “ผมใช้หลักการทำงานกับกลุ่มชนที่หลากหลายเผ่าในถิ่นนี้คือ ความรู้บวกกับความรักครับ” คุณศิวะพงศ์ ขยายคำพูดไว้อย่างน่าสนใจยิ่งว่า “ความรู้ในความหมายของผมหมายถึงการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน ความรู้ทางวิชาการที่เราได้เรียนมาบางครั้งเป็นความรู้ที่นำมาจากตำราหรือการค้นพบของผู้อื่น ซึ่งต่างบริบทพื้นที่ ต่างทวีป อาจนำมาใช้ในบ้านเราไม่ได้ทั้งหมด ส่วนความรู้ของภูมิรู้ของกลุ่มชนในท้องถิ่นเขาสะสมมานานหลายชั่วอายุคนแล้ว และก็เหมาะสมกับพื้นที่แต่ละแห่งแต่ละจุด หากเรายอมรับตรงนี้ได้ การแบ่งปันองค์ความรู้ซึ่งกันและกันจึงมีประโยชน์ เพราะเกิดการแลกเปลี่ยนและยอมรับซึ่งกันและกัน ต่างคนต่างได้ จึงเป็นความหมายของคำว่า “ความรู้” อย่างแท้จริงของผมครับ ส่วนคำว่าความรักนั้น ยิ่งละเอียดกว่าอีกมากเลยครับ ความรักหมายถึงการกลมกลืนเป็นส่วนหนึ่งกับเขา เข้าใจเขา ยอมรับเขาอย่างจริงใจ ซื่อตรง เคารพความเป็นมนุษย์ที่เท่าเทียมกัน ช่วยเหลือแบ่งปันเอื้ออาทร สิ่งต่าง ๆ ที่ผมเล่ามา มันทำให้ชีวิตผมมีความสุขกับการทำงานมาก แม้จะลำบากในเรื่องพื้นที่การติดต่อเดินทาง แต่เป็นความสุขใจที่ได้ทำงานสนองรับใช้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เกี่ยวกับการวิจัยพันธุ์ข้าวที่แม่ฮ่องสอนนี้ครับ”
คำพูดที่คุณศิวะพงศ์ นฤบาล บอกเล่าทำให้ผู้เขียนประทับใจมาก ๆ เป็นคำคม ๆ จึงนำมาเขียนบอกเล่าเพื่อน ๆ นักบริหารที่ดี เพื่อนำทั้ง “ความรู้บวกกับความรัก” ไปใช้ในการทำงาน